Ziemia Kłodzka to prawdziwy raj dla osób szukających odpoczynku i zdrowia. Właśnie tam od wieków działają uzdrowiska oferujące specyficzny klimat i lecznicze wody. Są to górskie i podgórskie kurorty, zatem również miejsca wypadowe na sudeckie szlaki. Miłośnicy kultury i historii również znajdą w nich coś dla siebie. W końcu to właśnie w kłodzkich uzdrowiskach wypoczywali Chopin, Goethe, Adams czy wielu innych sławnych twórców, polityków. Dziś na ziemi kłodzkiej na turystów czekają muzea, festiwale, zawody sportowe, a także niezwykłe zabytki.
Zapraszam w podróż do Lądka-Zdroju, Kudowy-Zdroju, Duszniki-Zdroju, Polanicy-Zdroju i Długopola-Zdroju.
Na mapie Polski znaleźć można łącznie 45 miejscowości (lub ich części), które posiadają ustawowy status uzdrowiska. Tak się składa, że regionem o największej liczbie uzdrowisk jest województwo dolnośląskie! Kuracjusz ma u nas do wyboru
11 uzdrowisk, czyli niemal 1/4 wszystkich w kraju. Bez mała połowa tych dolnośląskich znajduje się w powiecie kłodzkim. Kudowa, Duszniki, Lądek, Długopole to zdroje, przez które przechodzi Główny Szlak Sudecki. Najważniejsza trasa piesza przez łańcuch Sudetów mija jedynie o włos Polanicę-Zdrój. Dlaczego warto wybrać się do tych miejsc? Jakie ciekawe zabytki się tam znajdują? W tym wpisie kilka informacji na ten temat.
Skarb ukryty pod ziemią
Dobroczynny wpływ wód na organizm człowieka stanowi od wieków poważne zagadnienie, którym zajmują się specjaliści od leczenia i urody. Zróżnicowane składniki rozmaitych rodzajów wód powodują, że wyselekcjonowano ich najważniejsze właściwości i wytypowano kuracjuszy. Picie odpowiedniej zaleconej wody i kąpiele w niej poprawiają nasze samopoczucie i korzystnie wpływają na pracę organizmu. Do tego odpowiedni klimat – oto uniwersalny przepis, który od wieków napędza uzdrowiskową machinę mająca na celu odnowę i regenerację naszych ciał. Początkiem tak popularnej w kulturze współczesnej koncepcji spa czy wellness były właśnie kurorty oferujące wodolecznictwo. Na jakie dobroczynne właściwości kłodzkich uzdrowisk mogą liczyć kuracjusze?
Strona Ministerstwa Zdrowia dokładnie opisuje zakres dolegliwości, które można leczyć w określonych kurortach. I tak: Kudowa-Zdrój: ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne, kardiologiczne i nadciśnienie, naczyń obwodowych, układu trawienia, endokrynologiczne, krwi i układu krwiotwórczego; Lądek-Zdrój: ortopedyczno-urazowe, układu nerwowego, reumatologiczne, naczyń obwodowych, osteoporoza, choroby skóry, choroby kobiece; Polanica-Zdrój: ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne, górnych dróg oddechowych, układu trawienia, kardiologiczne i nadciśnienie; Duszniki-Zdrój: ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne, kardiologiczne i nadciśnienie, naczyń obwodowych, dolnych dróg oddechowych, układu trawienia, osteoporoza i choroby kobiece, a Długopole-Zdrój: ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne, naczyń obwodowych, układu trawienia, krwi i układu krwiotwórczego, cukrzyca.
Poważne przedsięwzięcie
Uzdrowiska na Ziemi Kłodzkiej działały już przed wiekami. Wiele z nich może pochwalić się naprawdę długimi tradycjami. Szczególnie w XIX i na początku XX wieku status takich miejscowości znacznie się podniósł. Cała Europa kurowała się w „wodach”. Powstawały nowe metody i założenia terapii. Za nimi szła budowa zakładów leczniczych i sanatoriów, a także pensjonatów. Do uzdrowisk prowadzono kolej i ruch turystyczny wzrastał z roku na rok. Potencjalnych odwiedzających, kuracjuszy kusiły przewodniki i reklamy w prasie. Już w 1821 roku wydany został polskojęzyczny przewodnik „Wody mineralne Szląskie i Hrabstwa Glackiego”.
Dziś uzdrowiska nadal przyciągają swoim wyjątkowym charakterem i ofertą. To wyspecjalizowane instytucje. Spółka Uzdrowiska Kłodzkie S.A. stanowią największy w Polsce kompleks uzdrowiskowy. Tworzą go trzy kurorty: Polanica-Zdrój, Duszniki-Zdrój i Kudowa-Zdrój. Spółka jest częścią Polskiej Grupy Uzdrowisk. Zinstytucjonalizowane Uzdrowiska Kłodzkie posiadają kilkanaście obiektów w trzech wspomnianych miejscowościach, co daje bazę ok. 1 600 miejsc noclegowych! To przedsięwzięcie można też kojarzyć z popularnymi wodami butelkowanymi jak: Staropolanka, Wielka Pieniawa i Kudowianka.
Górskie okolice
Jak już wspomniałem 4 z 5 uzdrowisk na Ziemi Kłodzkiej, znajdują się na trasie Głównego Szlaku Sudeckiego. To nie wszystko. W otulinie Parku Narodowego Gór Stołowych znajdują się: Polanica, Duszniki i Kudowa (gdzie urzęduje dyrekcja parku – o atrakcjach parku przeczytacie w moim wpisie na temat Parków Narodowych w Sudetach). Z kolei Lądek administracyjnie obejmuje część Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego.
Duszniki-Zdrój położone są w dolinie Bystrzycy Dusznickiej, oddzielającej Góry Orlickie od Gór Bystrzyckich. Długopole-Zdrój (jedyna wieś w gronie 5 miejscowości uzdrowiskowych) leży u podnóża Gór Bystrzyckich. Polanica-Zdrój położona jest w dolinie Bystrzycy Dusznickiej u podnóża masywu Piekielnej Góry (południowo-wschodni kraniec Gór Stołowych), a południowa część miasta na zboczach Gór Bystrzyckich w pobliżu Kamiennej Góry. Lądek-Zdrój ulokowany jest na granicy Gór Złotych i Masywu Śnieznika. Zaś Kudowa-Zdrój na granicy Gór Stołowych i Pogórza Orlickiego.
Zabytki i niezwykli goście
Piękne widoki ze szlaków i wzgórz, a także dobroczynny wpływ wód to nie wszystko. Wraz z rozwojem uzdrowisk nastąpiła rozbudowa ich infrastruktury. Miasta i miasteczka kwitły. Do dziś można podziwiać wiele obiektów, które związane są z uzdrowiskowymi tradycjami okolicy, ale nie tylko. Mnóstwo jest też pamiątek, które przypominają o słynnych gościach. Oto kilka najważniejszych walorów wspomnianych kurortów.
W Dusznikach szczególnym hitem jest Muzeum Papiernictwa w zabytkowym, barokowym młynie papierniczym – to oficjalny polski kandydat do wpisu na listę dziedzictwa UNESCO. Ponadto w uzdrowiskowej części miasta mamy park z dworkiem Chopina – to właśnie tam podczas kuracji koncertował młody polski wirtuoz. W Dusznikach można też znaleźć ślady pobytu Mendelssohna (twórcy Marsza Weselnego), czy króla polskiego Jana Kazimierza. Leczył się tam również Ludwik Zamenhof, twórca esperanto. Niezwykłe wrażenie robi ambona w kształcie wieloryba z kościoła pw. Piotra i Pawła.
W Kudowie koniecznie trzeba zobaczyć słynną kaplicę czaszek w Czermnej, skansen w Pstrążnej czy Muzeum Zabawek. Na uwagę zasługuje też niezwykła szopka ruchoma w Czermnej, a także park zdrojowy z pijalnią wód.
W Lądku oczaruje was zakład przyrodoleczniczy „Wojciech” z wspaniałym wnętrzem, a w centrum miasta urokliwy rynek z kamienicami, ratuszem i pomnikiem Trójcy. Unikatowy most kryty to również obiekt, który trzeba zobaczyć. W tym kurorcie natkniemy się na ślady pobytu prezydenta USA – Adamsa i wybitnego poety Goethego (o ich podróżach na Śląsk i w Sudety w moim wpisie na sudety.pro). Lądek to uzdrowisko na Szlaku Marianny Orańskiej (o której więcej przeczytacie również w moim wpisie na sudety.pro). Warto też odwiedzić sympatyczne arboretum.
W Polanicy z kolei na uwagę zasługuje park zdrojowy (na przełomie maja i czerwca warto zobaczyć tam kwitnące rododendrony) z domem zdrojowym i pijalnią wód. Ciekawostką jest też betonowa rzeźba niedźwiedzia polarnego z 1910 roku.
Niewielkie Długopole możne pochwalić się klimatycznym parkiem zdrojowym, zakładem przyrodoleczniczym, a także dawnym kościołem ewangelickim.
Warto wpaść na relaksujący spacer i odkryć ciekawe zakątki tych pięknych miejscowości!
